Co wiąże Konwnecję CMR a koszty przeładowanego pojazdu? Przeładowany pojazd to ryzyko nie tylko dla bezpieczeństwa na drodze, ale także dla portfela przewoźnika. Mandaty, zatrzymanie pojazdu, opóźnienia w dostawie, a nawet uszkodzenia towaru – to tylko niektóre z konsekwencji, z jakimi może się mierzyć firma transportowa. W kontekście przewozów międzynarodowych, szczególne znaczenie mają przepisy Konwencji CMR.
Co mówi Konwencja CMR?
Konwencja o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR) nie reguluje wprost kwestii technicznych, takich jak naciski na osie czy przekroczenie DMC pojazdu. Jednak art. 17 ust. 4 lit. c) CMR wskazuje, że przewoźnik nie odpowiada za szkodę, jeśli została ona spowodowana przez „wadliwe załadowanie towaru przez nadawcę”, chyba że załadunek należy do obowiązków przewoźnika.
Z tego wynika zasada: 👉 Jeśli przewoźnik nie brał udziału w załadunku i nie miał realnej możliwości sprawdzenia wagi, to potencjalnie może uwolnić się od odpowiedzialności.
Ale uwaga: to przewoźnik odpowiada za stan techniczny i dopuszczalną masę całkowitą pojazdu zgodnie z przepisami drogowymi kraju, w którym wykonywany jest przewóz. I to właśnie on ponosi konsekwencje administracyjne (mandat, zatrzymanie pojazdu).
Kto płaci mandat za przeładowanie?
W praktyce to kierowca i przewoźnik zostają ukarani, niezależnie od tego, kto faktycznie przeładował pojazd. W Polsce, zgodnie z ustawą Prawo o ruchu drogowym i przepisami ITD, za przeładowanie odpowiedzialny jest właściciel pojazdu lub podmiot wykonujący przewóz.
Dopiero na drodze regresu cywilnego przewoźnik może próbować odzyskać poniesione koszty od zleceniodawcy lub nadawcy – o ile udowodni, że przeładunek nastąpił z ich winy i nie miał możliwości zapobiegnięcia sytuacji.
Jak ograniczyć ryzyko?
✅ Zlecający przewóz powinien:
- Przekazać dokładne dane o wadze towaru,
- Zadbać o rzetelne przygotowanie dokumentów (CMR, WZ, listy załadunkowe),
- Wskazać, kto odpowiada za załadunek.
✅ Przewoźnik powinien:
- Zabezpieczyć się umownie – wskazać w zleceniu, że odpowiedzialność za wagę towaru ponosi nadawca,
- Zażądać pisemnego potwierdzenia masy towaru (na liście CMR – rubryka 10),
- Jeśli masa budzi wątpliwości – odmówić podjęcia ładunku lub zażądać ważenia.
📌 Dobrą praktyką jest też posiadanie własnej wagi najazdowej (mobilnej lub na bazie) albo korzystanie z usług pobliskich punktów ważenia.
Co z listem CMR?
W liście przewozowym CMR (art. 6 ust. 1 lit. h) należy wskazać wagę brutto towaru. Jeśli przewoźnik otrzymuje dokument z zaniżoną wagą, a mimo to podejmuje towar i nie wnosi zastrzeżeń, może zostać uznany za współodpowiedzialnego. Dlatego warto:
- Wpisać własne uwagi do listu CMR (np. „waga podana przez nadawcę, niezweryfikowana przez przewoźnika”),
- Zachować kopię dokumentów potwierdzających wagę (np. wydruki z wagi).
CMR a koszty przeładowanego pojazdu – podsumowanie
Przeładowanie pojazdu to poważne naruszenie, za które w pierwszej kolejności odpowiada przewoźnik – nawet jeśli nie miał wpływu na proces załadunku. CMR pozwala bronić się w sytuacji roszczeń za uszkodzenie towaru, ale nie chroni przed karami administracyjnymi.
Aby zminimalizować ryzyko:
✅ domagaj się informacji o masie,
✅ zabezpieczaj się zapisami w umowie i liście CMR,
✅ reaguj na podejrzane lub niekompletne dane,
✅ korzystaj z ważenia pojazdu, jeśli to możliwe.
Photo by Artem Balashevsky on Unsplash