SENT - wszystko, co musisz wiedzieć.

3 minut(y) czytania

System Elektronicznego Nadzoru Transportu (SENT) to system rejestracji i monitorowania przewozu drogowego i kolejowego tzw. „towarów wrażliwych” oraz obrotu paliwami opałowymi.

Możemy wymienić tu: paliwa silnikowe, biodiesel, oleje smarowe, rozcieńczalniki, susz tytoniowy, odpady farb, szlamy zawierające kleje czy produkty rolne. Warto wspomnieć, że towary wrażliwe objęte są koniecznością monitorowania przewozu tylko wtedy, gdy ich ilość przekracza limity określone w ustawie. *

W systemie SENT monitorowany jest:

przewóz i obrót towarów rozpoczynający się i kończący się na terytorium Polski oraz poza terytorium Polski,
przewóz i obrót towarów rozpoczynający się i kończący się poza terytorium Polski,
przewóz towarów rozpoczynający się poza terytorium Polski i kończący się na terytorium Polski.

Ministerstwo Infrastruktury chce przyspieszyć o pół roku zmiany w systemie SENT.

Wpłynął projekt nowelizacji ustawy o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym, który zakłada obowiązek rejestracji w systemie SENT przewoźników zagranicznych, wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe już od 1 lipca 2024 roku, a nie jak pierwotnie zakładano - od 1 stycznia 2025 r. Zmiany mają przyczynić się do skuteczniejszej kontroli zezwoleń zagranicznych wymaganych przez przepisy wiążących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych dotyczące transportu drogowego. Kontrole ww. podmiotów wykazują, że w praktyce mają miejsce przypadki wielokrotnego wykorzystywania zezwolenia uprawniającego do jednokrotnego przejazdu przez lub na terytorium kraju, poprzez m.in. niewypełnianie blankietu tego zezwolenia.

Kto jest zobowiązany do dokonywania zgłoszeń w systemie SENT?

Podmiot wysyłający/ nadawca towaru,
przewoźnik
oraz podmiot odbierający/ odbiorca towaru.

Nabywca przed zakupem towaru musi wygenerować z sytemu kod transakcyjny i potwierdzić nim u dostawcy odbiór np. paliwa opałowego, w przeciwnym razie odmówi on dostarczenia wyrobów.

Podmiot wysyłający - w przypadku przewozu towaru rozpoczynającego się na terytorium kraju - jest obowiązany:

przesłać do rejestru zgłoszenie i uzyskać numer referencyjny dla tego zgłoszenia i przekazać ten numer przewoźnikowi,
w przypadku dostawy towarów w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej „dostawą towarów”, podmiot wysyłający jest obowiązany również przekazać numer referencyjny podmiotowi odbierającemu.

Przewoźnik - w przypadku przewozów towarów pomiędzy innymi państwami członkowskimi UE przez terytorium Polski - ma obowiązek:

przesłać do rejestru zgłoszenie i uzyskać numer referencyjny dla tego zgłoszenia.
Kierujący ma obowiązek posiadać numer referencyjny albo dokument zastępujący zgłoszenie w momencie rozpoczęcia przewozu.

Podmiot odbierający - w przypadku przewozu towaru z terytorium państwa członkowskiego albo z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju - ma obowiązek:

przesłać do rejestru zgłoszenie i uzyskać numer referencyjny dla tego zgłoszenia oraz przekazać ten numer przewoźnikowi.

Wszystkie podmioty uczestniczące w przewozie towaru są obowiązane do:

uzupełniania i/lub niezwłocznego aktualizowania danych zawartych w zgłoszeniu w takim zakresie, w jakim były do tego zobowiązane (nie dotyczy ilości i rodzaju towaru).

Dostęp do SENT odbywa się za pośrednictwem usługi e-Przewóz na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC).

Kto może założyć konto na PUESC?

Tylko osoba fizyczna. W przypadku podmiotów gospodarczych, zobowiązanych do dokonywania czynności w rejestrze SENT może to być, np. pracownik tego podmiotu posiadający stosowne pełnomocnictwo.

W przypadku podmiotów wysyłających i podmiotów odbierających, które przesyłają lub aktualizują zgłoszenia konieczne jest posiadanie zaawansowanego poziomu dostępu do PUESC – wymaga to założenia konta na PUESC, rejestracji danych osoby fizycznej, rejestracji danych podmiotu i rejestracji reprezentacji.

Natomiast przewoźnicy, którzy przesyłają, uzupełniają lub aktualizują zgłoszenia mogą posiadać jedynie podstawowy poziom dostępu do PUESC – wymaga to tylko założenia konta na PUESC. Ponad to w trakcie całej trasy przewozu objętego zgłoszeniem, musi on zapewnić przekazywanie aktualnych danych geolokalizacyjnych środka transportu.

Jakie informacje powinno zawierać zgłoszenie do systemu SENT?

Pierwszym krokiem jest zgłoszenie zamiaru przewozu towaru wrażliwego przez podmiot wysyłający poprzez wypełnienie formularza. Po zalogowaniu się na PUESC należy wybrać właściwą usługę w grupie „Przewóz towarów objętych monitorowaniem (SENT)”, a potem odpowiedni formularz.

W zgłoszeniu podaje się informacje o podmiocie wysyłającym, odbierającym, o towarze, o trasie (miejsce załadunku, dostawy towaru, dacie wyjazdu z Polski jeżeli występuje).

Po wypełnieniu i przesłaniu formularza do rejestru zostaje wygenerowany numer SENT (ważny przez 10 dni) oraz 3 klucze uwierzytelniające dla każdego z uczestników procesu (wysyłającego, przewoźnika oraz odbierającego).

Podmiot zgłaszający przekazuje numer referencyjny przewoźnikowi (w przypadku sprzedaży krajowej należy również przekazać ten numer podmiotowi odbierającemu). Kolejnym etapem jest uzupełnienie zgłoszenia przez przewoźnika. Musi on dodać swoje dane, numer rejestracyjny pojazdu, informacje o licencji, datę rozpoczęcia przewozu i planowaną datę zakończenia. Przewoźnik może rozpocząć transport po uzyskaniu potwierdzenia.

Ostatnim etapem realizacji zgłoszeń w systemie SENT jest uzupełnienie zgłoszenia o informację o odbiorze towaru, nie później niż w następnym dniu roboczym po dostarczeniu towaru. Podmiot odbierający zamyka zgłoszenie uzupełniając informacje o odbiorze towaru i wpisując datę zakończenia przewozu.

Za naruszenie obowiązków w zakresie monitorowania towarów mogą zostać nałożone surowe kary wynoszące nawet 46% wartości brutto przewożonego towaru, nie mniej niż 20 000 zł.